Curso de Latim Online
Gostaria de reagir a esta mensagem? Crie uma conta em poucos cliques ou inicie sessão para continuar.

Gai Valeri Catulli Veronensis Liber 1, 62

Ir para baixo

Gai Valeri Catulli Veronensis Liber 1, 62 Empty Gai Valeri Catulli Veronensis Liber 1, 62

Mensagem por Elpídio Mário D Fonseca Qui Set 12, 2019 4:17 pm

LXII. exametrum carmen nuptiale
Vesper adest, iuvenes, consurgite: Vesper Olympo
exspectata diu vix tandem lumina tollit.
surgere iam tempus, iam pinguis linquere mensas,
iam veniet virgo, iam dicetur hymenaeus.
Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee!
Cernitis, innuptae, iuvenes? consurgite contra;
nimirum Oetaeos ostendit Noctifer ignes.
sic certest; viden ut perniciter exsiluere?
non temere exsiluere, canent quod vincere par est.
Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee! 10
non facilis nobis, aequales, palma parata est:
aspicite, innuptae secum ut meditata requirunt.
non frustra meditantur: habent memorabile quod sit;
nec mirum, penitus quae tota mente laborant.
nos alio mentes, alio divisimus aures;
iure igitur vincemur: amat victoria curam.
quare nunc animos saltem convertite vestros;
dicere iam incipient, iam respondere decebit.
Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee!
Hespere, quis caelo fertur crudelior ignis? 20
qui natam possis complexu avellere matris,
complexu matris retinentem avellere natam,
et iuveni ardenti castam donare puellam.
quid faciunt hostes capta crudelius urbe?
Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee!
Hespere, quis caelo lucet iucundior ignis?
qui desponsa tuas firmes conubia flamma,
quae pepigere viri, pepigerunt ante parentes,
nec iunxere prius quam se tuus extulit ardor.
quid datur a divis felici optatius hora? 30
Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee!
Hesperus e nobis, aequales, abstulit unam.
* * * * * * * * 
* * * * * * * * 
namque tuo adventu vigilat custodia semper,
nocte latent fures, quos idem saepe reuertens,
Hespere, mutato comprendis nomine Eous
at lubet innuptis ficto te carpere questu.
quid tum, si carpunt, tacita quem mente requirunt?
Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee!
Ut flos in saeptis secretus nascitur hortis,
ignotus pecori, nullo convolsus aratro, 40
quem mulcent aurae, firmat sol, educat imber;
multi illum pueri, multae optavere puellae:
idem cum tenui carptus defloruit ungui,
nulli illum pueri, nullae optavere puellae:
sic virgo, dum intacta manet, dum cara suis est;
cum castum amisit polluto corpore florem,
nec pueris iucunda manet, nec cara puellis.
Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee!
Ut vidua in nudo vitis quae nascitur aruo,
numquam se extollit, numquam mitem educat uvam, 50
sed tenerum prono deflectens pondere corpus
iam iam contingit summum radice flagellum;
hanc nulli agricolae, nulli coluere iuvenci:
at si forte eadem est ulmo coniuncta marito,
multi illam agricolae, multi coluere iuvenci:
sic virgo dum intacta manet, dum inculta senescit;
cum par conubium maturo tempore adepta est,
cara viro magis et minus est invisa parenti.
Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee!
Et tu ne pugna cum tali coniuge virgo. 60
non aequom est pugnare, pater cui tradidit ipse,
ipse pater cum matre, quibus parere necesse est.
virginitas non tota tua est, ex parte parentum est,
tertia pars patrest, pars est data tertia matri,
tertia sola tua est: noli pugnare duobus,
qui genero suo iura simul cum dote dederunt.
Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee!

 
 
 
LXII. exametrum carmen nuptiale
Vesper adest, iuvenes, consurgite: Vesper Olympo
exspectata diu vix tandem lumina tollit.
surgere iam tempus, iam pinguis linquere mensas,
iam veniet virgo, iam dicetur hymenaeus.
Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee!
Cernitis, innuptae, iuvenes? Consurgite contra;
nimirum Oetaeos ostendit Noctifer ignes.
sic certest; viden ut perniciter exsiluere?
non temere exsiluere, canent quod vincere par est.
Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee! 10


Vesper, eri, s.m. A estrela de tarde (Vênus).
Consurgo, is, ere, surrexit, surrectum, Levantar-se; pôr-se de pé. Elevar-se.
Diu, adv. Durante muito tempo.
Vix, adv, Com custo, dificilmente.
Surgo, is, ere, surrexit, surrectum. Levantar-se. Surgir
Linquo, is, ere, liqui, v.tr. Deixar, abandonar, afastar-se// cobrir, revestir.
Pinguis, e, adj .Goro, bem alimentado, pingue.
Cerno, is, ere, crevi, cretum,  Ver claramente.
Contra, prep.: face aface.
Noctifer, feri, s.m. Estrela da tarde (Héspero) (Catul. 62, 7)
Nimirum, adv. Certamente, seguramente.
Oetaeus, a, um, adj. Do Eta. Hércules.
Certo, as, are, avi, atum, Procurar, debater; combater.
Viden, videsne, Vês, vês por acaso?
Perniciter, adv. Com agilidade.
Exsilio, Exsiluo, is, ir, situ, sultu , saltar para fora, atirar-se.
Vincio, is, ire, vinxi, vinctum, ser vencedor.
Par, ris, ajd. Igual
 
LXII. Hexâmetro de poesia nupcial
Vênus aproxima-se, jovens, ponde-vos de pé: Vênus
esperada no Olimpo freqüentemente a custo toma as luzes. surge o tempo, já cobrem de coisas pingues as mesas, já virá a virgem, já se diz himeneu.
Hímen de Himeneu, Hímen aproximas-te, ó Himeneu!
discernis, solteiras, os jovens? elevai-vos face a face;
seguramente o Héspero mostra os fogos do Eta.
assim discernirás; vês como se atiram ligeiras?
não temer o atirar-se, porque o mesmo é cantar e vencer.
Hímen de Himeneu, Hímen aproximas-te, ó Himeneu!
 
 
 
 
non facilis nobis, aequales, palma parata est:
aspicite, innuptae secum ut meditata requirunt.
non frustra meditantur: habent memorabile quod sit;
nec mirum, penitus quae tota mente laborant.
nos alio mentes, alio divisimus aures;
iure igitur vincemur: amat victoria curam.
quare nunc animos saltem convertite vestros;
dicere iam incipient, iam respondere decebit.
Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee!
Hespere, quis caelo fertur crudelior ignis? 20


Palma, ae, s.f. Palma.
Facilis, e, adj. Dócil// fácil.
Aspicio, is, ere., spexi, pectum, olhar//examinar//considerar.
Requiro, is,ere, quisivi, quisitum, Rebuscar, procurar// reclamar, pedir, exigir.
Meditor, aris, ari, atus sum, preparar// maquinar.
Memorabilis, e, adj. Digno de ser narrado, digno de memória.
Penitus, adv. No fundo/// completamente.
Alius, a, ud, pron. Outro; diverso. 
Mens, mentis, s.f. Mente// Intenção, projeto.
Auris, ris, s.f. Oreha, ouvido//atenção.
Vinco, , is, ere, vici, victum, Vencer.
Cura, ae, s.f. Cuidado//inquietação amorosa.
Quare, por isso
Saltem, (saltim ) adv. Pelo menos, ao menos.
Decet, ere, decuit, ser conveniente, convir.
 
para nós, os iguais, está preparada palma não fácil:
considerais, as solteiras exigem como meditada para si.
não em vão maquinam: têm o que é digno de se lembrar;
nem de admirar, no fundo, pois de toda mente trabalham.
nós, diversos, as mentes, de outro modo damos atenção;
pois somos vencidos pela lei: a vitória ama o cuidado.
por isso agora ao menos convertei vossos ânimos;
já começam a dizer, já convém responder.
Hímen de Himeneu, Hímen aproximas-te, ó Himeneu!
Vésper, quem traz fogo mais cruel ao céu? 20
 
 
 
 
qui natam possis complexu avellere matris,
complexu matris retinentem avellere natam,
et iuveni ardenti castam donare puellam.
quid faciunt hostes capta crudelius urbe?
Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee!
Hespere, quis caelo lucet iucundior ignis?
qui desponsa tua firmes conubia flamma,
quae pepigere viri, pepigerunt ante parentes,
nec iunxere prius quam se tuus extulit ardor.
quid datur a divis felici optatius hora? 30


Complexus, us, s.m. Aperto, abraço.
Natus, a, um, adj. Filho.
Avello, is, ere, vulsi, v.t. Arrrndar, tirar à força// separar.
Desponsus, a, um, adj. Desposado.
Conubiium, s.n,. Casamento.
Pango, is, ere, panxi, pepigi, Fixar, estabelecer, plantar//convencionar, prometer em casamento.
 
que podes com abraço separar da mãe a filha,
com um abraço retendo a filha de separar-se da mãe,
e a jovem ardente dar-se a moça casta.
que fazem as hostes na cidadã mais cruelmente tomada?
Hímen de Himeneu, Hímen aproximas-te, ó Himeneu!
Vésper, que fogo luzirá mais luzidio no céu?
que, desposada a flama em teus casamentos firmes,
que prometem homens em casamento, prometeram ante os pais, nem se juntaram antes que o ardor teu levassem.
o que se dá pelos deuses felizes em hora mais apetecida?
 
 



Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee!
Hesperus e nobis, aequales, abstulit unam.
* * * * * * * * 
* * * * * * * * 
namque tuo adventu vigilat custodia semper,
nocte latent fures, quos idem saepe reuertens,
Hespere, mutato comprendis nomine Eous
at lubet innuptis ficto te carpere questu.
quid tum, si carpunt, tacita quem mente requirunt?
Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee!
Ut flos in saeptis secretus nascitur hortis,
ignotus pecori, nullo convolsus aratro, 40
quem mulcent aurae, firmat sol, educat imber;
multi illum pueri, multae optavere puellae:


Abfero, abstulit, ablatum, Levar.
Custodia, ae, s.f. Guarda, conservação, proteção.
Lateo, es, ere, latui, v. intr. Estar escondido.
Reuerto, is, ere, verti, versum, v. intr.. Voltar, tornar.
Eous, a, um, adj. Do Oriente, oriental .
Lubet, libet. Ter vontade, agradar.
Carpo, is, ere, carpsi, carpitum, colher// desfiar; recortar;consumir; censurar.
Pecusr, ri. S. n. Rebanho, gado.
Convolsus, convulsus, convello, is, ere, vulsum, arrancar inteiramente// arrebatar.
Saeptus, a , um, adj. Cercado, defendido.
Aratrum, ,s.n. Arado.
Mulceo, es, ere, muisi, mulsum, v.tr. Tocar de leve, acariciar, lambar// afagar.
Aura, ae, s.f. O ar.
Imber, bris, s.m. Chuva.
Opto, as, are, avi, atatum, v; intr.. escolher, desejar.
 
Hímen, ó Himeneu, Hímen aproximas-te, ó Himeneu!
Vésper está entre nós, iguais, leva uma.
* * * * * * * * 
* * * * * * * * 
pois que na tua chegada vigia a guarda sempre,
de noite escondem-se os ladrões, aos quais o mesmo faz
voltar, Vésper, mudado o nome oriental, agarras
e te agrada censurar às solteiras na queixa fictícia. 
o que então, se censuram, exigem a quem com mente tácita?
Hímen, ó Himeneu, Hímen aproximas-te, ó Himeneu!
Como a flor em jardins protegidos nasce secretam
ignorada do gado, não revolvida pelo arado, 40
à qual os ares acariciam, o sol fortalece e a chuva educa;
muitos daqueles moços, muitas daquelas moças desejaram:


 
 
idem cum tenui carptus defloruit ungui,
nulli illum pueri, nullae optavere puellae:
sic virgo, dum intacta manet, dum cara suis est;
cum castum amisit polluto corpore florem,
nec pueris iucunda manet, nec cara puellis.
Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee!
Ut vidua in nudo vitis quae nascitur aruo,
numquam se extollit, numquam mitem educat uvam, 50

 
Carptus, p. passadop de carpo, is, ere, carpsit, carptum, colher, arrancar. // censurar, atacar.
Defloresco, is, ere, deflorui, v.t. Desflorir, murchar.
Opto, as, are, avi, atum, v.t. Escolher, opta, pedir.
Sum, adv. enquanto
Amitto, is, ere, amisi, amissum, v. t. Deixar partir//perder//abandonar.
Arvum, i, a.;n. Terra lavrada, campo. //pastagem.  
Extollo, is, ere, tulli, Elevar, erguer. //oranar.
Mitis, em adj. Doce.
Educo, is, ere, duxii, ductum, v.t. Levar para fora//produzir.
 
 
qual o colhedor desflora com unha tênue,
nenhuns moços, nenhumas moças pediram,
tal a virgem, enquanto permanece intacta, então é cara aos seus;
quando perde no polluto corpo a casta flor,
nem permanece alegre para os moços, nem cara às moças.
Hímen, ó Himeneu, Hímen aproximas-te, ó Himeneu!
Como a viúva que nasce nos vícios no campo nu
Nunca se eleva, nunca produz uva doce, 50
 
 
sed tenerum prono deflectens pondere corpus
iam iam contingit summum radice flagellum;
hanc nulli agricolae, nulli coluere iuvenci:
at si forte eadem est ulmo coniuncta marito,
multi illam agricolae, multi coluere iuvenci:
sic virgo dum intacta manet, dum inculta senescit;
cum par conubium maturo tempore adepta est,
cara viro magis et minus est invisa parenti.
Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee!
Et tu ne pugna cum tali coniuge virgo. 60

 
Deflecto, is, ere, ere, flexi, flectum, abaixar, curvando; curvar, dobrar.
Pondus, eris, s.n. peso.
Pronus, a, um, adj Inclinado// que pende para frente.
Iam, adv. Agora, já.
Contingo, is, ere, tigi, tactum, v. t. tocar. //contaminar.
Flagellum, i, s.n.  rebento, vergôntea.
Iuvencus, i, s.m. Novilho. // jovem, mancebo.
Colo, is, ere, colui, cultum, v.t. Cultivar//proteger.
At, conj. Por outro lado
Ulmus, i, s.f Olmo. // vara de olmo (parar açoitar escravos)
Invisus, a, um, adj. Odioso, desagradável.
Pugna, ae, s.f. Batalha.
 
 
mas abaixando o tenro corpo ao peso inclinado
já, já toca a vergôntea mais alta na raiz;
a ela nenhuns agricultores, nenhuns mancebos protegem:
por outro lado, se está unida fortemente ao olmo do marido,
muitos agricultores, muitos mancebos a protegem:
assim a virgem, quando permanece intacta, envelhece inculta;
assim igualmente é adepta do conúbio em tempo madura,
é mais odiosa ao marido e menos aos pais.
Hímen, ó Himeneu, Hímen aproximas-te, ó Himeneu!
E tu não queiras batalha com tal cônjuge virgem. 60
 
 
 
non aequom est pugnare, pater cui tradidit ipse,
ipse pater cum matre, quibus parere necesse est.
virginitas non tota tua est, ex parte parentum est,
tertia pars patrest, pars est data tertia matri,
tertia sola tua est: noli pugnare duobus,
qui genero suo iura simul cum dote dederunt.
Hymen o Hymenaee, Hymen ades o Hymenaee!

 
 
Aequom, aequus, a, um, vantajoso; propício;
Trado, is, ere, Didi, ditum, entregar, ceder// transmitir;narrar, dizer.
 
não é vantajoso pugnar acerca daquele quem o próprio pai entregou, o próprio pai com a mãe, a quem é necessário obedecer.
a virgindade não é toda tua, é da parte dos pais,
a terça parte é do pai, a terça parte é dada à mãe,
somente a terça parte é tua: não queiras brigar com ambos,
que a seu genro simultaneamente a deram com dote.
Hímen, ó Himeneu, Hímen aproximas-te, ó Himeneu!
Elpídio Mário D Fonseca
Elpídio Mário D Fonseca

Número de Mensagens : 390
Idade : 57
Nacionalidade : brasileiro
Data de inscrição : 20/05/2013

Ir para o topo Ir para baixo

Ir para o topo

- Tópicos semelhantes

 
Permissões neste sub-fórum
Não podes responder a tópicos